Srebrenitsa Katliamı nasıl gerçekleşti?
Srebrenitsa katliamı, Avrupa’da İkinci Dünya Savaşı‘nın ardından yaşanmış en büyük insanlık trajedisi olarak nitelendiriliyor. Aradan geçen 26 yıla rağmen Srebrenitsa’da yaşananlar unutulmuyor. Nisan 1992’de Yugoslavya’nın çöküşü üzerine Sırplar, Bosna’da soykırım başlattı. 36 bin nüfuslu Srebrenitsa ele geçirildi. 1993 yılında Ocak-Mart aylarında Srebrenitsa’da su, gıda ve tıbbi malzeme kıtlığı başladı. BM Barış Gücü, bölgeye asker sevk etti ve saldırıları durdurdu. Güvenlik gerekçesiyle Müslümanların ellerindeki silahlar toplandı ve Boşnaklar bu şekilde güçsüz bırakıldı. Bunun üzerine 1995 yılında Sırpların kuşatması yeniden başladı.
Sırp lider Ratko Mladiç ise kameralara şöyle diyordu: “Bu kenti Sırp milletine armağan ediyoruz. Osmanlı’ya karşı gerçekleştirdiğimiz ayaklanmanın anısına, Türklerden öç alma vakti gelmiştir.” Boşnaklar, BM bünyesindeki Hollandalı askerlere sığındı. Onlar ise Boşnakları Sırplara teslim etti. Sırp vahşeti Avrupa’dan yüz bularak doruğa çıktı. 8 bin 372 Boşnak, ormanlık alanlarda, fabrikalarda ve depolarda katledildi. Katledilen Boşnaklar, toplu mezarlara gömüldü.
Srebrenitsa Katliamı 26. yılında
11 Temmuz Pazar günü, Srebrenitsa soykırımının 26. yıl dönümü kapsamında anma programı ve cenaze töreninin düzenlenecek. Kimlik tespiti yapılan ve ailesinin onay verdiği 19 soykırım kurbanı daha Potoçari Anıt Mezarlığı’na defnedilecek. Aradan geçen yıllara rağmen hala binden fazla soykırım kurbanının cenazesinin bulunamamış olması Srebrenitsa’da yaşanan zulmün ne derece büyük olduğunun en önemli göstergelerinden birisi olarak kabul ediliyor. Srebrenitsa‘da Sırp güçlerin katlettiği binlerce masum insan toplu mezarlara gömüldü. Toplu mezarlara gömülen soykırım kurbanlarının mezarlarının daha sonra başka yerlere nakledileceği aktarıldı. Soykırımdan sonra açılan toplu mezarlardan çıkarılan ceset kalıntıları tam olmasa da binlerce aile yakını sevdiklerinin bulunabilen birkaç kemiğini toprağa vermenin ve “bir mezar taşı olsun” düşüncesinin hem hüznünü hem de huzurunu yaşıyor.
Kurbanların en küçüğü 16 yaşındaydı
Bu yıl toprağa verilecek kurbanlardan en genci, öldürüldüğünde 16 yaşında olan Azmir Osmanovic’ti. Osmanovic’in de sadece kafatasına ait kemik kalıntıları toprağa verilecek. Potoçari Anıt Mezarlığı’na bugüne kadar 6 bin 652 soykırım kurbanı defnedildi. oprağa verilecek diğer kurbanların isimleri ise şöyle:
“Husein Kurbasic (1958), Vejsil Hamzabegovic (1939), Muhidin Mehmedovic (1977), Ramiz Selimovic (1951), Esnaf Halilovic (1976), Muamer Mujic (1976), Mehmed Beganovic (1947), Hajro Aljic (1944), Jusuf Aljic (1967), Zajim Hasanovic (1968), Asim Nukic (1971), Nezir Dautovic (1969), Ibrahim Avdagic (1950), Jusuf Halilovic (1948), Salih Dzananovic (1955) ve Meho Karahodzic (1939).”