Fransız gazeteci Fransa’nın Cezayir’de yaptıklarının tek kelimeyle utanç kaynağı olduğunu söyledi
Fransız gazeteci Jean Michel Aphatie, Fransa’nın Cezayir’de 130 yıl boyunca yaptıklarının utanç kaynağı olduğunu açıkladı. Fransız gazeteci Jean Michel Aphatie, Fransa’nın sömürdüğü Cezayir’den özür dilemesi tartışmalarıyla ilgili, “İşgal, sömürge ve savaş bunlar Cezayirlilerden bugün özür dilememiz için 3 iyi neden. Fransa’nın Cezayir’de 130 yıl boyunca yaptıkları tek kelimeyle utanç kaynağı.” diye konuştu. France 5 televizyonunda bir programa katılan Aphatie, Cezayir’in Fransa tarafından sömürgeleştirilmesinin, diğer sömürge tarihlerinden ayrı değerlendirilmesi gerektiğini dile getirdi. Aphatie, Fransız birliklerinin 1830’da Cezayir’in şimdiki başkenti Cezayir’i işgaline neden olarak sunduğu “korsan Cezayir gemilerinin bulunduğu” gerekçesinin bir dayanağının bulunmadığını belirterek, işgalin tamamen iç politikada güç kazanma amacıyla yapıldığını vurguladı. Aphatie, “Cezayir” diye bir ülkenin Fransa’nın işgaliyle ortaya çıktığını söyledi. “Fransız ordusu bu toprakları işgali sırasında Avrupa’yı dahi ürperten bir vahşilik gösterdi. 1854’teki İngiliz, Alman ve Fransız gazeteleri, Fransa ordusunun Müslümanlara karşı tutum ve davranışlarının barbarlık derecesinde olduğunu aktarıyor.” dedi. Aphatie, Fransız tarihçi Alexis de Tocqueville’in Cezayir ile ilgili hazırladığı bir raporda, Fransızların Cezayir Müslümanlarını “sefil, dağınık ve cahil bir toplum” haline getirdiğini itiraf ettiğini açıkladı.
“Bütün bir halkı bir asır boyunca kendi topraklarında şehit ettik”
Fransa’nın Cezayir’de yaptıklarının utanç kaynağı olduğunu söyleyen Aphatie, “Bütün bir halkı bir asır boyunca kendi topraklarında şehit ettik.” ifadesini kullandı. İşgalden sonra sömürge döneminin başladığını kaydeden Aphatie, Fransızların yıllardır o topraklarda yaşayan Müslümanların tarlalarını istimlak edecek yasalar çıkardığını söyledi. Aphatie, Fransız ordusunun Cezayir’de işgale direnenleri uçaklara doldurup denize atarak “görülmemiş barbarlığa” imza attığı vurgulayarak, ayrıca ABD’nin Vietnam’da kullandığı napalm türü kimyasal silahların aynısını Fransa’nın Cezayir’de kullandığının altını çizdi. Bunun Fransız savaş pilotu Germin Chambost’un yıllar sonra dile getirdiği itirafı olarak kayıtlara geçtiğini söyledi. France 5 televizyonunda yayımlanan Fransız gazeteci Aphatie’nin katıldığı programda savaş pilotunun itiraflarını içeren kayıtta, Chambost’un “Uçaktan variller attığımızı hatırlıyorum. Uçak frekansında ‘napalm’ kelimesini kullanmak yasaktı. Biz ‘özel variller’ diyorduk. Benden istenen koordinatları bombaladım. Geçerken alev almış koşan birini gördüm. Bir adamı yakmıştım. Evet onları yaktık.” ifadesini söylediği duyuldu. Aphatie itiraf görüntülerinden sonra tekrar söz alarak, “İşgal, sömürge ve savaş bunlar Cezayirlilerden bugün özür dilememiz için 3 iyi neden. Fransa’nın Cezayir’de 130 yıl boyunca yaptıkları tek kelimeyle utanç kaynağı.” dedi.
Arşiv belgelerine rağmen Fransa özür dilemeye niyetli değil
Fransız tarihçi Benjamin Stora’nın, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’a sunduğu Fransa’nın sömürge tarihi ve Cezayir savaşına ilişkin raporda da Fransa’nın burada 17 nükleer ve kimyasal silah denemesi yaptığı bilgisi yer alıyor. Fransız basınının Elysee Sarayı kaynaklarına dayandırdığı habere göre ise Macron tüm kayıtlara ve sunulan belgelere rağmen Cezayir’den özür dilemeyi düşünmüyor. Öte yandan Cezayir, Fransa’dan sömürgeci işgal geçmişi nedeniyle özür dilemesini beklediğini bildirmişti. “Halihazırda Fransa’dan yarım bir özür aldık.” diyen Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun, özür dilemenin ardından sonraki adımların atılmasının da gerektiğini belirtmişti.
